We vallen met de deur in huis. Op afstand natuurlijk. Deze week nemen we een kijkje achter de voordeur van Jan Bot (81) aan de Dorpsstraat. Wat gebeurt daar rond de avondklok?
Jan heeft zijn vriendin Truus te eten. Verse snert, stoofpeertjes en een glaasje witte wijn sieren de tafel. “Dit gaat niet over mij hoor”, zegt Truus een paar keer. Toch gaat het meer over haar dan ze denkt. Waar levens elkaar kruisen, worden nieuwe paden gelegd. Dat geldt ook voor deze twee mensen die ieder een heel eigen verhaal achter de rug hebben en nu samen nieuwe verhalen maken.
55 jaar deelde Jan lief en leed met zijn vrouw Gon Bot-Kappelhof. Meer leed dan lief, zo vertelt het verhaal en toch was zij hem meer dan lief. Nadat hij het meisje uit Zwaagdijk trouwde, kregen ze drie kinderen; zoon John en twee dochters, Linda en Amanda. Jan werkte samen met zijn broer op het land en alles gaat voorspoedig. Tot het noodlot in 1972 toesloeg.
Gon werd tijdens een wandeling op de Kagerdijk door een auto geschept. Haar toestand was ernstig. Ze lag 3 maanden in coma en daarna nog een jaar op intensive care in het ziekenhuis. Jan was 32, de kinderen 6, 3 en 1,5 jaar oud.
Gon wordt nooit meer helemaal de oude. Extra zorg van familie, vrienden en huishoudelijke hulp was nodig. Een nieuw, zwaar leven begon.
Jan: “Gon bleef halfzijdig verlamd en was geestelijk nog maar 70% van wie ze was. Ze had bij alles hulp nodig en een gesprek voeren was lastig. Veel dingen drongen niet tot haar door. Emotie tonen was moeilijk voor haar. Door de jaren heen ging ze steeds verder achteruit. Gelukkig hadden we goede hulp in de huishouding en voor de kinderen. Ze waren nog zo klein.”
Jan stapte uit het bedrijf dat hij met zijn broer had en doorliep diverse banen voordat hij zijn draai vond. Van Philips, via de veiling in Zwaag tot de supermarkt van Piet Vlaar waar hij zich snel opwerkte tot afdelingschef. Regelmatig werkte hij in de avonduren en het weekend als barkeeper bij zijn broer Nic in ’t Fortuin, toen nog ‘De 4 Bogen’. Daarnaast had hij zijn gezin. De spaarzame vrije tijd die hij overhield, bracht hij graag door in zijn volkstuin en op het handbalveld.
Hij was 40 jaar scheidsrechter van de eerste, tweede en derde divisie bij VVW handbal. Op de kast prijkt een gouden fluitje dat hij ontving voor zijn sportieve inzet.
Hoe zwaar ook de wending in zijn leven, Jan maakte er het beste van. Hij hield van Gon en moest er niet aan denken om haar te verliezen. De liefde kent vele vormen. Het leven kent meerdere bochten. Meer leed bleef het gezin niet bespaard. Jan kan er een boek over schrijven. Hoe hij geconfronteerd werd met tumoren aan zijn beide ogen, acht jaar rechtszaken omtrent het ongeluk, de boot waar hij zo graag met zijn gezin op uit ging die gestolen werd, een auto-ongeluk… Het viel niet mee. Hoe hij het volhield?
“Ik ben wel een optimist. Neem geen zorgen voor de dag van morgen. Dat helpt. En al die mensen die er voor ons waren. Gon en onze kinderen waren geen dag alleen. We probeerden als gezin zo veel mogelijk normale dingen te doen. Varen met ons bootje, samen naar Zwitserland waar onze dochter Linda is gaan wonen. Fysiek was lang niet alles mogelijk, we pasten ons aan. En ze zag er altijd heel mooi uit. Vond ze zelf ook belangrijk.”
Zo’n 22 jaar geleden lukte het thuis niet meer. Gon kreeg een kamer in huize Nicolaas in Lutjebroek. Jan bezocht haar trouw. Op een paar vakanties na was hij er iedere dag. Ze ging steeds verder achteruit, kreeg ook nog hartproblemen en borstkanker.
Jan: “Sommigen zeiden: zoek een vriendin. Maar dat wilde ik echt niet. En ik ben niet de enige die het moeilijk heeft. Als je hier in de straat voor de huizen gaat staan dan liggen achter elke deur heftige verhalen.”
“Het leven is niet lief, het is soms een tranendal”, vult Truus de Vries-Brakeboer (82) aan. Ze heeft zelf ook zo haar tranen achter de rug. Ze verloor haar man in januari 2020, een maand nadat Jan zijn Gon moest laten gaan. Ze kende Jan al jaren; ze zaten samen in een bridgegroep. Sinds het overlijden van hun partners vinden ze veel steun bij elkaar. De herkenning is groot. En van lieverlee is er een diepe vriendschap ontstaan. Ze eten regelmatig samen en doen, voor zover corona dat toestaat, leuke dingen. Vorig jaar stond een Rijnreisje op het programma, door de maatregelen ging het niet door. Gelukkig hebben ze beide een fijn huis. Truus: “Jan zijn huis in Wervershoof is mijn vakantiehuis en dat van mij in Andijk is zijn vakantiehuis. Zo gaat dat over en weer.”
Jan zijn kinderen en de twee zoons van Truus vinden het alleen maar fijn dat de twee elkaar hebben gevonden. Waar zou je op wachten als je de 80 bent gepasseerd? We leven nu, vindt ook Truus.
Op de vraag of ze verliefd zijn, krijgen we twee stralende gezichten te zien. “We zijn heel blij met elkaar”, zegt Truus met een grijns van oor tot oor. En dat zegt genoeg. Soms is het leven best wel lief.
Mieke de Beer-Koomen
Wil jij ook meedoen aan ‘Rond de avondklok’? Stuur even een mailtje naar reactie@binding.nl. Onze fotograaf komt een foto maken, het interview kan aan huis of telefonisch.
